Σάμος - " Αρίσταρχος ο Σάμιος "
Ο Διεθνής Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος» (ICAO: LGSM, ΥΠΑ: ΚΑΣΜΑ, IATA: SMI) είναι ο αερολιμένας που εξυπηρετεί το νησί της Σάμου.
Ο αερολιμένας πήρε το όνομά του από τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, αρχαίο Έλληνα αστρονόμο και μαθηματικό που γεννήθηκε στη Σάμο. Είναι ο πρώτος επιστήμονας (μετά τους Πυθαγόρειους) ο οποίος πρότεινε το ηλιοκεντρικό μοντέλο του Ηλιακού Συστήματος, θέτοντας τον Ήλιο και όχι τη Γη, στο κέντρο του γνωστού έως τότε Σύμπαντος.
Οι πρώτες συζητήσεις για την δημιουργία του έγιναν από την κυβέρνηση Τσαλδάρη το 1935 στα πλαίσια μιας προσπάθειας εκσυγχρονισμού των συγκοινωνιών και την ίδρυση αεροδρομίων στις πρωτεύουσες κάθε νομού, κάτι το οποίο δεν έγινε εφικτό, λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Το 1948 γίνονται νέες προσπάθειες από τον τότε βουλευτή Νικόλαο Βλιάμο, ο οποίος θέτει το ζήτημα στον τότε υπουργό Αεροπορίας, με κύρια επιχειρήματα την ανταπόδοση εθνικής δικαιοσύνης, την απόδειξη ενδιαφέροντος του κράτους για το νησί της Σάμου, καθώς και το γεγονός ότι η δαπάνη δεν θα ήταν μεγάλη.
Οι περιοχές οι οποίες προτάθηκαν ήταν της Βλαμαρής η οποία όμως γειτνίαζε με την Τουρκία και θα σημειώνονταν αρκετές παραβιάσεις του εναερίου χώρου, επίσης η περιοχή του Λωβοκομείου στο Καρλόβασι ήταν μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού. Τελικά επιλέχθηκε η περιοχή Κάμπου της Χώρας η οποία είναι κοντά στην πρωτεύουσα και είχε ήδη ένα υποτυπώδες αεροδρόμιο από ην εποχή των Ιταλών στα 1942-1943. Αυτό βρισκόταν λόγο πιο δυτικά προς τα βουνά και ήταν φτιαγμένο από υλικό PSP δηλαδή διάτρητες ατσαλολαμαρίνες.
Τα εγκαίνια του αεροδρομίου της Σάμου πραγματοποιήθηκαν την 23 Ιουνίου 1963, σχεδόν δύο δεκαετίες από τότε που ξεκίνησε το έργο.
Ο προσανατολισμός του διαδρόμου, λόγω του περιβάλλοντος χώρου, ήταν Ανατολή-Δύση και τα αεροπλάνα που αρχικά δρομολογούνται είναι αεροσκάφη τύπου C47/DC3, οι γνωστές «Ντακότες».
Το 1968 αποφασίζεται η επέκταση και διαπλάτυνση του υπάρχοντος διαδρόμου προκειμένου να καταστεί δυνατή η δρομολόγηση μεγαλύτερων τετρακινητήριων αεροσκαφών αλλά και για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ακύρωσης πτήσεων λόγω των παρατηρούμενων καιρικών συνθηκών και των ισχυρών πλάγιων ανέμων.
Οι εργασίες επέκτασης και διαπλάτυνσης του διαδρόμου ολοκληρώθηκαν το 1971 οπότε και γίνονται τα εγκαίνιά του. Το αεροδρόμιο χαρακτηρίζεται ως Διεθνές Β΄ και έχει τη δυνατότητα υποδοχής αεροσκαφών απευθείας από το εξωτερικό.
Το Μάιο του 1976 φτάνει το πρώτο charter με Δανούς τουρίστες. Την χρονιά αυτή η κίνηση του αερολιμένα Σάμου παρουσιάζει αύξηση 80% και έχει ως αποτέλεσμα τη δρομολόγηση, από πλευράς Ολυμπιακής Αεροπορίας, αεροσκαφών τύπου Boeing 737-200.
Το Μάρτιο του 1984 με την υπ’ αριθμ. Β2/Δ/10266/1387/24-3-88 Απόφαση Διοικητή Υ.Π.Α. καθιερώθηκε η Τερματική Περιοχή Ελέγχου (ΤΜΑ) στον Αερολιμένα Σάμου και αναθεωρήθηκαν η Ζώνη Ελέγχου (CTR) και η Ζώνη Κυκλοφορίας (ΑΤΖ) του αεροδρομίου. Όπως αναφέρεται στην Απόφαση, «η εν λόγω καθιέρωση ήταν αναγκαία για τη δημιουργία ενοργάνων διαδικασιών άφιξης και αναχώρησης των α/φών σύμφωνα με τα τελευταία κριτήρια του ICAO (DOC 8168)».
Την 16η Απριλίου 1984 συστάθηκε, με την υπ’ αριθμ. Β2/Α/13562/1615 Απόφαση Διοικητή Υ.Π.Α., η Υπηρεσία Ελέγχου Αεροδρομίου και Προσέγγισης ΚΑΣΜ. Σύμφωνα με την Απόφαση, η Υπηρεσία Ελέγχου Προσέγγισης θα έλεγχε τον ενάριο χώρο της CTR Σάμου και μέχρι του ύψους των 12.000 ποδιών. Πλέον, από τις παρεχόμενες υπηρεσίες AFIS ο αερολιμένας Σάμου πέρασε στην παροχή υπηρεσιών ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας.
Τον Ιανουάριο του 2001 άρχισαν οι εργασίες κατασκευής νέου αεροσταθμού και πύργου ελέγχου προκειμένου ο αερολιμένας να ανταποκρίνεται στην αυξημένη κίνηση.
Τα εγκαίνια του νέου αεροσταθμού πραγματοποιήθηκαν την 23 Ιουνίου 2003 και ένα χρόνο, περίπου, αργότερα ακολούθησε και η εγκατάσταση της μονάδας εναέριας κυκλοφορίας και η έναρξη παροχής του ελέγχου προσέγγισης και αεροδρομίου από το νέο πύργο ελέγχου.
Την κατασκευή του νέου αεροσταθμού ακολούθησε η επέκταση του δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών και πλέον οι θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών διπλασιάστηκαν και από τέσσερα αεροσκάφη, κατηγορίας C, πλέον μπορούσαν να φιλοξενηθούν οκτώ.
Τον Δεκέμβριο του 2015, οριστικοποιήθηκε με την υπογραφή συμφωνίας η παραχώρηση του Αερολιμένα της Σάμου καθώς και άλλων 13 περιφερειακών αερολιμένων στην κοινοπραξία Fraport AG και Ομίλου Κοπελούζου από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ). Η έναρξη παραχώρησης έγινε στις 11 Απριλίου 2017.
Πλέον και κατόπιν της αναδιοργάνωσης του πεδίου στάθμευσης, ο αερολιμένας Σάμου διαθέτει οκτώ (8) διαγραμμισμένες θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών κατηγορίας C και τρεις (3) διαγραμμισμένες θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών κατηγορίας B.
